آثار توافق ایران وعربستان؛آثار مثبت و مناسبی خواهد بود/ توافق ایران و عربستان بعنوان درس مذاکره با امریکا؛ یک مغلطه سیاسی است

به گزارش دفتر رسانه و ارتباطات نهضت استادی بسیج اصفهان، حمیدرضا ترقی کارشناس علوم سیاسی، قائم مقام حزب مؤتلفه اسلامی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در نشست تخصصی جهاد تبیین «تجدید روابط با عربستان و تأثیر آن در معادلات سیاسی منطقه» که به همت بسیج اساتید دانشگاه‌ های آزاد اسلامی واحدهای تیران، خمینی شهر و نجف آباد با همکاری سازمان بسیج اساتید و دفتر هم‌اندیشی اساتید نهاد رهبری دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان برگزار شد گفت: علیرغم دیدگاه‌هایی که در داخل کشور و خارج کشور نسبت به دیپلماسی دولت سیزدهم وجود داشت و تصور می‌کردند که دیپلماسی در این دولت پیشبرد ندارد اما شاهدیم توافق خوب و پیمان شانگ‌های و اتصال ایران به پیمان شانگ‌های و ارتباطات ایران و برخی توافقات درازمدت استراتژیک بین ایران و روسیه و ایران چین نشان‌دهنده این است که دولت در ارتباطات استراتژیک توانسته نقش بسیار موثری ایفا کند هنچنین جمهوری اسلامی توانسته در بحث سوریه و یمن ولبنان و .. نقش موثر خود را ایفا نماید و اینها نشان دهنده ابتکارات جمهوری اسلامی است.
وی با بیان این که عربستان سعودی یک ظرفیت بزرگی در اختیار دو کشور قرار می‌دهد و سیاست همسایگی بعنوان محور کشورهای آسیای میانه و حتی کشورهای عربی است، افزود: جمهوری اسلامی ایران جهت تدوین گا‌م‌های موثرتر گام برمی‌دارد که ارتباط بین کشورهای‌همسایه با ایران را افزایش تا بتواند هم توسعه تجاری و هم در جهت دور زدن تحریم‌ها و خنثی کردن تحریم‌ها به لحاظ اقتصادی و تجاری و هم به جهت افزایش پیوندهای فرهنگی، تجاری، اقتصادی و سیاسی بین کشورهای منطقه تاثیرات بیشتری بگذارد.
این کارشناس علوم سیاسی با اشاره به این که همچنین در کنار این مواردی که ذکر شد، مشکلات یمن مشکلاتی است که ما به سمت حل آن پیش برویم، عنوان کرد: عربستان در باتلاق گیر کرده و دنبال راه نجاتی می‌گردد که از این باتلاق خودش را نجات دهد و بیش از این هزینه بر خودش و ملتش تحمیل نکند وطبیعتا یمنی‌ها هم نیاز به آرامش و نیازمند صلح و پویش هستند و نیازمند به رسیدگی به توسعه و سازندگی کشور خودشان هستند که در این راستا چینی‌ها از فرصت ضعف امریکا در منطقه و خسارت‌های سنگینی که به توانمندی‌های امریکا در منطقه وارد شده دارند استفاده می‌کنند؛ برای این که جای امریکا را در منطقه پر‌کنند.

آثار توافق ایران وعربستان؛آثار مثبت و مناسبی خواهد بود
وی گفت: به نظر می‌رسد که به هرحال با توجه به این شرایط آثاری که ما می‌توانیم از این توافق مشاهده کنیم آثار مثبت و مناسبی خواهد بود و می‌تواند برای کشورهای منطقه موثر و مفید و سازنده باشد و بستگی به این دارد که ریاض در شرایط کنونی صداقت لازم را در این توافق از خودش نشان بدهد تا ایران هم بتواند برای خروج عربستان از باتلاق‌هایی که عربستان خودش بوجود آورده؛ کمک کند.

توافق ایران و عربستان بعنوان درس مذاکره با امریکا؛ یک مغلطه سیاسی است
کارشناس علوم سیاسی، قائم مقام حزب مؤتلفه اسلامی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار کرد: نکته‌ای که در اینجا می‌توانم اشاره کنم این است که اصلاح‌طلبان در داخل کشور ما توافق ایران و عربستان را بعنوان درس مذاکره با امریکا گرفتند و بعضی‌ها اینگونه پیشنهاد دادند که حالا که ما با عربستان می‌توانیم مذاکره و توافق کنیم چرا مثلا با امریکا مذاکره نکنیم و مذاکره با امریکا انجام ندهیم؛ این یک مغلطه سیاسی به نظر من هست که باید به آن توجه کرد.
ترقی ادامه داد: اصولا مبنای امریکا در مذاکرات تحمیل دیدگاه‌های خودش بر طرف مقابل هست و هیچ‌گاه هم امریکایی‌ها تا کنون در طول تاریخ حداقل در یک قرن گذشته به هیچ کدام از تعهدات خودشان در مذاکراتی که داشتند عمل نکردند و ما هم بارها آن را آزمایش کردیم.

مذاکرات دو دهه ایران با غرب و اروپا و امریکا عبرت‌های بسیار خوبی را برای ملت ما فراهم کرد
وی گفت: در حالی که توافق ایران و عربستان کاملا با امریکا متفاوت هست عربستان ادعای کدخدایی جهان را ندارد؛ اما امریکا مدعی کدخدایی جهان هست و دنبال تسلط تمدن خودش و تفکر لیبرال دمکراسی بر جهان هست در حالی که عربستان چنین ادعایی ندارد و به نظر می‌رسد که ما نمی‌توانیم در مقایسه همین روش را با امریکایی‌ها دنبال کنیم؛ کما این که به هر حال مذاکرات دو دهه ایران با غرب و اروپا و امریکا در رابطه با مسائل هسته‌ای کاملا عبرت‌های بسیار خوبی را برای ملت ما فراهم کرد.
سیاست ایران تا‌کنون همه در جهت کاهش تنش بوده و تنش‌زدایی جز سیاست‌هایی بوده که در بعد از انقلاب اسلامی در کشور ما دنبال شده
کارشناس علوم سیاسی، قائم مقام حزب مؤتلفه اسلامی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی افزود: نکته دیگر این که باز باید اشاره کرد این هست که بعضی از اصلاح طلبان تاکیدشان براین بوده که ما چاره‌ای جز تنش‌زدایی با دنیا نداریم و می‌توانیم گفتگوها گسترش پیدا کند و زمینه صلح را در سطح منطقه و جهان بیشتر فراهم کند و مشکلات ایران را کاهش دهد؛ در‌حالی‌که آنچه مسلم هست سیاست ایران تا‌کنون همه در جهت کاهش تنش بوده و تنش‌زدایی جز سیاست‌هایی بوده که در بعد از انقلاب اسلامی در کشور ما دنبال شده منتها تنش را چه کسی ایجاد می‌کند و شروع کننده ایجاد تنش تا الان چه کسی بوده.
وی با اشاره به اهمیت اقتدار کشورمان گفت: برای نمونه همین اقتداری ماست که امروز موجب توافق عربستان با ایران شده و به نظر می‌رسد که این فصل جدیدی که در منطقه شکل‌گرفته و با این توافق در حال شکل‌گیری هست نقش بسیار موثری می‌تواند در توسعه منطقه داشته باشد و با موضوع چین در خصوص طرح جاده ابریشم و همچنین توسعه منطقه کمک زیادی خواهد کرد که ما بتوانیم از سرمایه بسیار گسترده چین در توسعه اقتصادی و رشد اقتصادی منطقه و شرق جهان یا منطقه آسیا استفاده لازم‌تر و بهتری را داشته باشیم.
کارشناس علوم سیاسی، قائم مقام حزب مؤتلفه اسلامی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نکته هم دیگر این که نوع خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های عرب‌زبان و غیره از سر‌گیری روابط ایران و عربستان را موجب شگفتی جهان دانستند و از آن طرف معتقد هستند که این موضوع امریکا را سردرگم کرده و رژیم صهیونیستی را هم نگران کرده است.

توافق و بیانیه‌ای سه جانبه‌ای بین ایران و عربستان و چین حادثه بسیار مهم سال ۱۴۰۱ و آغاز سال ۲۰۲۳ تلقی می‌شود
وی ادامه داد: این توافق و بیانیه‌ای سه جانبه‌ای که بین ایران و عربستان و چین مبتنی بر این توافق صورت گرفته حادثه بسیار مهم در سال ۱۴۰۱ و آغاز سال ۲۰۲۳ تلقی می‌شود که اینها همه نشان‌دهنده اهمیت این سازش و به موقع بودن و بجا بودن و دقیق بودن این توافق را کاملا می‌تواند نشان دهد.
ترقی در رابطه با سوالی در صوص جزییات این توافق هم عنوان کرد: طبق بیانیه ظرف مدت دو ماه روابط دیپلماتیک باید شروع و به انجام برسد یعنی سفارتخانه‌ها باید راه‌اندازی شود و کارهای مقدماتی این ارتباط باید فراهم شود و بعد بحث بررسی حل مسائلی است که مربوط به عربستان می‌شود در یمن و همچنین نقش عربستان در بی‌ثباتی لبنان که اینها مورد بحث قرار می‌گیرد؛ همچنین یک توافقی هم حدودا سال‌های دهه هفتاد داشتیم در عربستان که در اینجا تاکید شده که آن محور تعاملات قرار گیرد که آن زمان روابط ما با عربستان روابط بسیار خوب و روابط بسیار حسنه شده بود.
وی افزود: مسئله دیگر که به نظر می‌رسد مراحل آن مورد توجه قرار می‌گیرد بحث آزادی اسرای یمنی هست و عدم دخالت عربستان در انتخابات ریاست جمهوری لبنان هست و بحث دیگر که دنبال خواهد شد کاهش سیاست‌های تبلیغاتی و رسانه‌ای عربستان علیه جمهوری اسلامی بعنوان عدم دخالت در مسائل داخلی ایران خواهد بود که مقدمه آن در رابطه با لغو مجوز اینترنشال عربستان در انگلیس و انتقال آن به امریکا فراهم شده و به نظر می‌رسد که گام‌به‌گام می‌تواند این موارد پیش برود؛ اگر مشکلی در این روند پیش نیاید.

اگر یک رئیس جمهور جمهوری خواه مشابه ترامپ سرکار بیاید عربستان چه رفتاری خواهد داشت و این که آیا عربستان بدون اجازه اربابش این توافق را انجام داده؟
ترقی گفت: جمهوری‌خواهان به هر حال که تبلورش در رفتارهای ترامپ بود تحقیر زیادی را علیه رژیم سعودی داشت و برای اولین بار داریم در تاریخ که مثلا رئیس جمهور امریکا عربستان را بعنوان گاو شیرده تلقی کرد و اعلام کرد؛ این نوع تحقیر تقریبا در طول تاریخ حیات سیاسی عربستان از سوی امریکا بی‌سابقه بوده و همین مسئله باعث شد که تقریبا سران عربستان از این نوع برخورد امریکا قلبا شدید ناراحت باشند و این تحقیر را نگه داشتند تا یک روزی بتوانند جبران کنند و علت این که با بایدن و دمکرات‌ها یک مقدار نزدیک‌تر شدند و حتی کمک کردند که در انتخابات دمکرات‌ها موفق شوند و اکثریت مجلس را بگیرند به خاطر همین بود که آبشان با جمهوری‌خواهان به یک جوی نمی‌رود و طبیعتا دنبال این هستند که شرایط را در امریکا تغییر دهند.

توافق ایران و عربستان بطور طبیعی در کاهش ارتباطات عربستان با امریکا تاثیر جدی خواهد داشت
کارشناس علوم سیاسی،اظهار کرد: امروز که این توافق دارد صورت می‌گیرد به طور قطع عربستان به این نکته دارد توجه می‌کند که اگر بخواهد یک جایگاه و موقعیتی موثر در منطقه داشته باشد لازمه آن ارتباط با ایران هست و ارتباط با کشورهای آسیا و قدرت‌های منطقه هست و تکیه به امریکا برایش هیچ سودی نخواهد داشت لذا بطور طبیعی در کاهش ارتباطات عربستان با امریکا تاثیر جدی خواهد داشت.

بطور طبیعی شورای همکاری خلیج فارس هم قطعا در تصمیماتش تغییراتی پدید خواهد آمد
وی افزود: همچنین صهیونیست‌ها الان متوجه این شدند که در عادی‌سازی روابط‌شان با عربستان یک چالش جدی بوجود آمده و تا الان کشورهای عمان، قطر و حتی دبی و امارات تن به این مسئله نداده بودند و با احتیاطی که امروز عربستان می‌کند نسبت به این مسئله و قدری این روابط دچار چالش خواهد شد؛ بطور طبیعی شورای همکاری خلیج فارس هم قطعا در تصمیماتش تغییراتی پدید خواهد آمد و آن اقبالی که فکر می‌کردند می‌تواند در مسیر عادی‌سازی با صهیونیست‌ها توسعه و گسترش دهند قطعا با چالش جدی روبرو خواهد شد و لغو سفر نتانیاهو هم به یکی از این کشورهای عربی ناشی از همین مسئله بود و عقب انداختن رفتنش به امارات و اینها هم باز ناشی از این شرایط هست و به نظر می‌رسد که آن طرح اسرائیل هم به مرور همانطور که مقام معظم رهبری وعده دادند آن هم با شکست جدی در آینده مواجهه خواهد شد.
کارشناس علوم سیاسی، قائم مقام حزب مؤتلفه اسلامی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: این توافق بطور قطع موجب استحکام و قدرت گرفتن حوثی‌ها در یمن خواهد شد و می‌تواند ائتلافی که در حال حاضر علیه یمنی‌ها شکل‌گرفته را خاتمه دهد و در آینده شاهد بهبود وضعیت مردم مظلوم یمن باشیم.
یک مولفه مهم قدرت و قوت اصلی ما قوت فرهنگی و ایدئولویک ایران هست
وی در خصوص سوال مربوط به مولفه‌های ایران قوی هم عنوان کرد: ایران قوی مولفه‌هایش در چند بُعد است؛ که ما به لحاظ ایدئولوژیک مقتدرترین تفکر و ائدولوژی را در جهان داریم و طبیعتا این نوع تفکر با توجه به ارزیابی‌هایی که حتی اندیشکده‌های امریکا و غیره انجام دادند، تفکر و ائدولوژی ما اندیشه لبیرال دمکراسی غرب را کاملا به چالش کشیده لذا قوت اصلی ما قوت فرهنگی و ایدئولویک ایران هست؛ قوت بعدی طبیعتا برمی‌گردد به قوت نظامی بعنوان مولفه دیگر که ما نقش قدرت بازدارنگی‌مان در منطقه تقریبا می‌شود گفت اول هست؛ به لحاظ قدرت تهاجمی هم الان داریم خودمان را به سطح اول در منطقه می‌رسانیم و هنوز احساس نیاز به حتی دفاع اس ۴۰۰ و اینها که مثلا از روسیه وارد کنیم پیدا نکردیم ولی قدرت تهاجمی‌مان با موشک‌های نقطه زن و بالستیک و قاره‌پیما تقریبا نقش بازدارندگی بسیار قوی را توانسه پدید بیاورد.
پیشرفت علمی ما در عرصه‌های مختلف و خوداتکایی‌مان در عرصه‌های صنعتی و تکنولوژی و فناوری‌های هسته‌ای و غیر باز خودش از مولفه‌های قدرت هست
کارشناس علوم سیاسی، قائم مقام حز
ب مؤتلفه اسلامی و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در بحث مولفه‌های قدرت افزود: پیشرفت علمی ما در عرصه‌های مختلف و خوداتکایی‌مان در عرصه‌های صنعتی و تکنولوژی و فناوری‌های هسته‌ای و غیر باز خودش از مولفه‌های قدرت هست که وقتی از این نوع علم و فن حداکثر مثلا ده کشور جهان دست یافته باشند ایران جزو قدرت‌های بزرگ در جهان تلقی می‌شود.

مولفه قدرت اقتصادی‌مان دارد شکل می‌گیرد
ترقی ادامه داد و تاکید کرد: و علاوه بر مولفه قدرت نظامی و دفاعی و قدرت ایدئولوژیک ما به قدرت اقتصادی نیاز داریم که این قدرت اقتصادی دارد شکل می‌گیرد ما ارتباط درازمدت با چین و روسیه و خنثی کردن تحریم‌های بسیار گسترده امریکا علیه جمهوری اسلامی که اگر هر کشور دیگری چنین وضعیتی پیدا می‌کرد قطعا دچار شکست جدی شده بود.

توانسنتیم مولفه قدرت هژمونی را در کشورمان ایجاد کنیم
این کارشناس علوم سیاسی تاکید کرد: ولی مولفه‌های اصلی قدرت تکنولو ژی و اقتصادی و نظامی و از بُعد سیاسی هم هژمونی کشور و قدرت حل مسائل منطقه‌ای کشور اگر زیاد باشد و بتواند طوری عمل کند که بدون نقش کشور معادلات و مشکلات و مسائل منطقه قابل حل نباشد و حتما باید بخشی از راه‌حل‌ها به آن کشور برگردد آن می‌شود مولفه قدرت آن کشور و امروز جمهوری اسلامی ایران در حل مسائل سوریه، عراق، لبنان و حتی آذربایجان و ارمنستان، مسائل یمن و مسائل مختلف می‌بینیم نقش ایران نقش بی‌بدلیلی هست و این نشان دهنده قدرت هژمونی ایران هست که این مولفه‌ها را بحمدالله الان ما توانسنتیم در کشورمان ایجاد کنیم.

شروط معادلات تجاری چین و عربستان سیاست‌های بن سلمان نسبت به امریکا را تغییرات جدی خواهد داد
وی عنوان کرد: البته سیاست‌های بن سلمان به سمت عمل کردن به دستورات امریکا در تبدیل شدنش به یک ژاندارم منطقه حافظ منافع امریکا داشت پیش‌می‌رفت ولی اگر قطعا به معادلات تجاری چین بپیوندد و شروط چین برای ارتباط با عربستان و خرید نفتش که شاید بالغ بر ۴٫۵ میلیون بشکه نفت را دارد چین می‌خرد از عربستان و مبادلاتش که الان تقزیبا بالای ۸۵ میلیارد دلار در سال هست؛ شروطی را که چین قائل شده اگر بخواهد عربستان عمل کند قطعا باید در رفتارش تاثیرات قابل ملاحظه‌ای بگذارد؛ خصوصا در رفتارش با امریکا و موضع‌گیریش نسبت به امریکا و عدم تبدیل شدنش به ژاندارم امریکا در منطقه و اینها به نظر می‌رسد که سیاست‌های بن سلمان را در آینده تغییرات جدی خواهد داد.
عربستان در این توافق چه امتیازاتی می‌خواهد؟
ترقی گفت: عربستان طبیعتا الان مهمترین چیزی که مطالبه دارد بحث این هست که حوثی‌ها که اخیرا آمادگی پیدا کرده بودند که با ضربه‌های کاری کلا سیستم انرزی نفتی عربستان را از کار بیندازند و تقریبا می‌توانست باعث مختل شدن حداقل ۵۰ درصد درآمد نفتی عربستان شود؛ درخواست این است که این را جلوگیری و مانع آن شویم و چنانچه آنها دست از مقابله با یمن و مخالفت با دولت انقلاب آنجا بردارند و این مسئله بارها تهدیداتش عملی شده و یقینا اگر این توافق به آن سمت برود عربستان از بعد خسارت در تامین منابع مالی خودش نجات پیدا می‌کند و البته این مشکل چین را هم که اخیرا پالایشگاهی ایجاد کرده و تقریبا روزی یک میلیون بشکه نفت لازمه دارد را می‌تواند حل کند و چین درخواتش این است که عربستان وارد این نوع درگیری‌هایی که موجب می‌شود انرژی در معرض تهدید قرار گیرد و این سرایت کند به چین و مشکلات چین را در تامین منابع پالایشگاهی خودش افزایش دهد؛ طبیعتا مانع این می‌شود که عربستان بیش از این در مسائل منطقه دخالت کند.
وی در خصوص شبکه اینترنشال اظهار کرد: تقریبا از بعد این که آنها در این جنگ ترکیبی شکست خوردند و طراحی‌ها و برنامه ریزی‌هایشان تقریبا به نتیجه نرسید برای حُسن نیت به نظر می‌رسد که عربستان یک مقداری کمک مالی خودش را تقریبا کاهش داد در کمک به این شبکه؛ و برخوردهایی را هم که ایران باز با اروپا و اتحادیه اروپا داشت موجب شد که انگلیسی‌ها به هر حال مجوز ادامه فعالیت به اینترنشنال در انگلیس را ندهند و اینها مجبور شوند که برخی از کارمندها را اخراج کنند و برخی را هم منتقل کنند به امریکا و امریکا بعنوان ابزار خودش از این شبکه استفاده کند ولی بطور طبیعی به نظر می‌رسد این شبکه از هم خواهید پاشید بزودی؛ و این که ایران اعلام کرده هر کدام از اینها را مفسد تلقی می‌کند و ما آنها را محاکمه خواهیم کرد این موجب یک هراس جدی در بین عناصر خبرنگار و مجریان این شبکه شد.
ترقی در خصوص پارامترهای داخلی قدرت و برخی اظهار نظرها؛ اظهار کرد: طبیعتا همیشه اظهار نظرها و موضع‌گیریهای بی‌اساس بوده ولی اقتدار نظام جمهوری اسلامی فراتر از اینهاست که با موضع‌گیری های بی‌اساس اختلالی در اقتدارش پدید بیاید؛ خوشبختانه غربی‌ها و دنیا متوجه هستند که نظامی که از یک اقتدار کامل و جامع برخوردار هست و با این بادهایی که ضد انقلاب و اینها می‌وزانند تکان نمی‌خورد و این نظامی نیست که تضعیف شود جایگاه و موقعیتش.
بُرد اصلی با چینی‌هاست و سیاست بردبرد هم برای جمهوری اسلامی محقق می‌شود هم براس عربستان
وی در بحث برد حاصل از این توافق هم عنوان کرد: طبیعتا آنها اعتقادشان این هست که سه بعد که مال چینی‌هاست چون به هر حال با پرچم صلح برخلاف امریکا که همیشه پرچم جنگ را در دست دارد با پرچم صلح وارد منطقه شدند، و بُرد اصلی با چینی‌هاست که نقش خودشان را در حل و فصل مسائل منطقه‌ای افزایش دادند و طبیعتا این موجب هم رشد اقتصادی چین و توسعه سرمایه‌گذاری‌های چین در منطقه و آسیا خواهد شد و هم نفوذ چین را به لحاظ سیاست‌های بردبرد در منطقه افزایش خواهد داد و در کنار آنها طبیعتا سیاست بردبرد هم برای جمهوری اسلامی محقق می‌شود هم برای عربستان و این گونه نیست که ما اینها را برد و باخت در نظر بگیریم اما چیزی که می‌شود کاملا به آن اطمینان داشت باخت امریکا و اسرائیل است در سیاست‌های منطقه‌ای که در اینجا داشتند.
انتهای پیام/