ابزار مطرح شدن سلبریتی رسانه است و از ضعف سنت استفاده کردند

به گزارش دفتر رسانه و ارتباطات نهضت استادی بسیج اصفهان، حسین مطیع  عضو شورای عالی بسیج اساتید استان اصفهان، با بیان این که سلبریتی یک پدید مدرن است، اظهار کرد: سلبریتی چهره‌ها و مشاهیری در زمینه‌های ورزشی، هنری، سیاسی و غیره هستند که توسط رسانه‌ها مطرح و دارای طرف‌دار شده‌اند.

وی با تأکید به این نکته مهم که سلبریتی با ابزار رسانه می‌توانند خودشان را مطرح کنند، افزود: سلبریتی یک پدیده مدرن ناشی از تأثیر جریان سرمایه‌داری جهانی است، ازاین‌جهت یک سری افراد را چهره می‌کنند؛ چهره‌سازی که بیشتر هدف اقتصادی است و چهره‌ها افرادی هستند که مردم را به خرید و مصرف وادار می‌کنند.

عضو شورای‌عالی بسیج اساتید استان اصفهان، ادامه داد: جهان مدرن جهان مصرف و تولید و نه تولید و مصرف است، یعنی بدون این که واقعاً مردم نیاز داشته باشند تا مصرف کنند حتی با نیاز کاذب هم آنها را به سمت مصرف می‌کشانند؛ در حقیقت سلبریتی‌ها این بار را بدوش دارند که مدل‌سازی کنند و باعث شوند همه دنبال مد باشند.

این استاد دانشگاه با اشاره به این که در حقیقت یک نوع عدم خودباوری را در جامعه ترویج می‌کنند و به‌شدت هم بصری هستند؛ گفت: از ضعف سنت استفاده کردند؛ یعنی فاکتورهای سنتی وقتی در جامعه‌ای ضعیف شد و نتوانست نقش خود را ایفا کند سلبریتی آمدند و این خلع را پر ‌کردند؛ مهم‌ترین خلعی که سلبریتی‌ها توانستند پر کنند خلع مرجعیت بود.

جوامع نیازمند مرجع اجتماعی هستند

مطیع اظهار کرد: جامعه ما و هر جامعه دیگری به مرجع اجتماعی نیاز دارند، در زمان‌های قدیم کشور ما مرجع اجتماعی رئیس قبیله بوده، یا بعدها خوانین و کدخدایان بوده‌‌اند، در دوره‌هایی از تاریخ روحانیون و در دوره‌هایی پهلوانان مرجع اجتماعی بوده‌اند که افراد معروفی در تاریخ کشور خودمان داریم، در دوره‌هایی صوفیان که به آنها بابا می‌گفتند مثل بابا رکن‌الدین، بابا طوطیا و امثالهم مرجع اجتماعی در ایران بودند، همچنین معلم‌ها مرجع‌های اجتماعی بوده همیشه بوده الان کمتر شده.

عضو شورای‌عالی بسیج اساتید استان اصفهان، با اشاره به این که خانواده خودش یک مرجع اجتماعی است؛ خصوصاً پدر و مادر برای سن‌های پایین‌تر مرجع اجتماعی هستند، ادامه داد: اما ما شاهدیم در جهان شبه مدرن ما و در جهان مدرن غرب مراجع اجتماعی به شدت عوض شدند؛ حتی چهره‌های بزرگ سیاسی مرجع نیستند، در مقابل معروف شدن چهره‌های هنری یا ورزشی اتفاق افتاده.

این استاد دانشگاه با اشاره به تغییر مفهوم مرجعیت، گفت: واقعیت این است که سلبریتی معلول فهم بصری آدم‌هاست و میزان استعداد  برای بصری بودن و دیده‌شدن هر چه بیشتر باشد سلبریتی طرف‌دار بیشتر دارند.

وی در خصوص فهم بصری، تاریخچه آن را مورد اشاره قرارداد و گفت: هنرمندان و هنرپیشه‌های واقعی قدیم تئاتر باز می‌کردند که فاصله زیاد بود و همین ویژگی مهم منجر به چهره‌سازی افرادی به‌عنوان سلبریتی نشده؛ اما هنر تئاتر وقتی به سینما تبدیل گردید حالت بصری آن بیشتر می‌شود به‌طوری که جلوه‌های بصری سینما با تئاتر قابل‌مقایسه نیست، لذا سینما با جذابیت بیشتر، دسترسی راحت‌تر و هزینه کمتر برای اقشار متوسط و فقیر بسیار مناسب‌تر است.

مطیع با بیان این که هنرپیشه‌های تئاتر به‌خاطر پول آهسته‌آهسته به سمت سینما رفتند و چهره‌های سینمایی شدند، افزود: از سینما نیز کوچ کردند آمدند شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها که در اینجا فضا کاملاً گریز‌ناپذیر شد، همه‌جا بودند و هستند، لذا سینما رفتن سخت هزینه‌بر و زمان‌بر شد.

این استاد دانشگاه با اشاره به این که در ایران دهه ۳۰ روزنامه آمد، دهه ۴۰ رادیو، دهه ۵۰ تلویزیون، دهه ۶۰ ویدئو، دهه ۷۰ ماهواره و دهه ۸۰ سایت‌ها و دهه ۹۰ شبکه‌های اجتماعی، گفت: رسانه مرتب تغییر پیدا کردند در رادیو و روزنامه سلبریتی نداریم، در سینما و تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی تصویر آمد، در این فضاها بود که افرادی مشهور و صاحب کرسی شدند و وجاهت قدرت و منزلت و حیثیت اجتماعی پیدا کردند و تا حدی هم محبوبیت اما الزاماً این‌گونه نیست که برای همه محبوب باشند.

وی سپس به این مسئله که در این مسیری که رسانه تغییر کردتنزل معنا هم اتفاق افتاده اشاره و اظهار کرد: در کتاب معنا را در اوج داریم، اما هر چه به سمت روزنامه و تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها می‌رسیم دائماً تنزل معنا اتفاق می‌افتد؛ چون اقتضای رسانه بحث‌های سطحی است.

مطیع دررابطه‌با بحث سلبریتی آیه‌ای از سوره شعرا را مورد اشاره قرارداد و گفت: ایمان و عمل صالح و جبران مافات و ذکر کثیر اشاره شده که درمان بیماری شعرا را قرآن ذکر کثیر عنوان می‌کند.

وی بیان کرد: سلبریتی در همه کشورهای غربی وجود دارند؛ اما تفاوت سلبریتی غرب و ایران این است که در غرب قانون‌مدار است؛ اما در ایران این‌گونه نیست؛ حکومت‌ها مسئول فعالیت سیاسی همه هستند و لذا باید ضوابط را درست کنند که اینها بتوانند مدیریت شوند در قوانین اتحادیه اروپا سلبریتی بسیار محدود هستند در مواردی حق ندارد حرف بزند.

این استاد دانشگاه با اشاره به این که در غرب حکومت بر سلبریتی‌ها تسلط کامل دارد، بیان کرد: همچنین سلبریتی در غرب پول را از خارج به داخل می‌آورد خرج می‌کند در کشور ما برعکس است.

مطیع با بیان این که سلبریتی در ایران حرف‌هایی می‌زنند که خودشان عمل نمی‌کنند، اظهار کرد: حامی سرمایه‌دار هستند و زندگی به‌شدت لاکچری دارند، در شرایطی مثل سیل و زلزله هم با همان وضع حاضر می‌شوند تا این را به رخ مردم بکشند، هدفشان هم این است که از این شرایط به نفع خودشان استفاده کنند.

وی با بیان این که وقتی توجه به سلبریتی بیشتر شد معروف‌تر می‌شود، معروف‌تر که شدند قیمتشان بالاتر می‌رود و پول‌دارتر می‌شوند، ادامه داد: این دور باطل تکرار می‌شود کم‌کم توهم مهم بودن پیدا می‌کنند فضای مجازی هم هست و الان دنیای حقیقی آیینه فضای مجازی شده.

این استاد دانشگاه با اشاره به فساد فضای مجازی و خشونت و فتنه‌گری و نمود و بازنمود، اظهار کرد: از شگردهای سلبریتی‌ها هم این است که برای دیده‌شدن باید غیرمعقول باشند و هر چه بیشتر غیرمعقول باشند بیشتر دیده می‌شوند و برای این که توهم مهم بودن را از دست ندهند به‌شدت شیفته زیبایی می‌شوند.

مطیع در خصوص راهکارهای حل این مسئله، اظهار کرد: هنرمندان باید علیه سلبریتی‌ها متحد شوند، کشورهای مختلف برای سلبریتی‌ها قانون دارند در کشور ما هم  لازم است قوانین حکومتی جدی وضع و اجرایی شود، یکی از موضوعات مهم گرفتن مالیات از این افراد است، همچنین باید تدابیر اندیشیده شود صداوسیما اینها را بزرگ نکند به هر مناسبتی اینها را نیاورد، علاوه بر اینها هر چه سواد رسانه‌ای جامعه برود بالا نگاه مردم به اینها را تغییر می‌دهد.

وی در پایان با بیان این که البته هنوز مراجع سنتی داریم؛ اما توجه کم بوده برای همین سلبریتی آمده و ایفای نقش کرده است تأثیرگذاری فرهنگی و اجتماعی و سیاسی اتفاق می‌افتد، عنوان کرد: مثلاً رسانه اصلی در صدر اسلام شعر بوده است.

انتهای پیام/